Bisaya kang Dako Kung..
This is the perspective/view of my co-grounder Shemberg on how to know if the person is a "pure-blooded bisaya". (Bisaya is one of the native languages of the Filipino People).
1. You feel insulted when a non-Bisdak ridicules someone by saying "Bisaya", but it's okay if another Bisdak uses it to another Bisdak, as in "ah, Bisayaa sab oy!"
2. You feel proud when Matud Nila is sung and you sing along with it bisan dili nimo memorize.
3. Hibal-an nimo kung unsa ang “habal-habal” bisan wala pa ka kasakay niani.
4. Common usages kung ga-tinagalog: the use of "kuwan" as interjection, ang superlative nga pirmi gamiton mao ang "masyado", i.e., maingay masyado, sobra masyado, bilisan mo masyado (read: paspasi lagi) adunay tendency nga pulihan lang ang "o" or "a" og "i", i.e., ang atop into atip, ang kan-on into kan-in, ang sud-an into sud-in ug ang utan into utin)
5. You know what "itlog mo 'noy orange" means.
6. You know that the karaang "bayle" aron mahimong modern gipulihan na og "disco" (discoral).
7. Aduna kay hibaw-an nga at least usa ka kanta ni Yoyoy Villame or Max Surban bisan sa tono lang.
8. You can use varied terms of endearment for friends and relatives like bay, parts, paparts, migo, parekoy, pareng, choy, higala, kid, gaw, gaweks, manoy, nong, inse, ditse, iyo, iya, palangga, pangga, gang.
9. You call someone "Inday" and/or "Dodong" as a term of affection and hate it when other non-Bisdaks use the term as if its a title given for a househelp.
10. You know what "maninghag" is?
11. You know Vino Kulafu and Fighter Wine...sometimes you even know their jingles!
12. Instead of Stork, you chose Snowbear or you buy Timbura when you mean Corniks.
13. You're familiar with the brand Loalde in clothing.
14. You crave for inun-unan, paklay, ginamay, halang-halang, kinilaw, ginamos, buwad, binignit,, sikwate paresan sa puto maya.
15. Esteban Escudero and Golyat are folk heroes.
16. “Handumanan sa Usa Ka Awit” is closer to your heart than “Maalaala Mo Kaya” TV show.
17. At ...pag-nagulat-nabigla ang mga Bisdak ang biglang sigaw ay "ay bilat" o kaya "ay otin sa kabayo"
18. SUTUKIL is as common as TAPSILOG; in fact you know that SUTUKIL came first.
19. Your common pulutan for tuba drinking is "TARGET" - asin nga targeton lang nimo sa imong tudlo.
20. You have at least once in your lifetime experienced "Ang Mysterio sa Paglawig sa Barko Padulong Manila", a phenomenon that when the boat is approaching Manila, everybody around you suddenly becomes Tagalog speaking nga adtong miaging adlaw lang pwerting Bisaya pa ninyo!
21. You whisper Bisaya to a fellow Bisdak in the midst of a Tagalog crowd ...and he replies loudly to you in Tagalog!
22. The first question you ask when you found out that someone is Bisdak, "taga-asa man diay ka?"
23. You usually use the warning phrase “Hala Ka”!
24. You know the meaning and proper usages of the following (irreverent) words/phrases: pesteng yawa, usapa na, pastilan, lat-inanag, butalo, way kurat, hastang, puslan man, buing, kuwangol, libod-suroy, ligas-paka, way kuha, ka-ubo, kolera, burikat, duha singko, balang, palag, wa ka kyapi?, ok pas olrayt, haybol, ang pahak!, jer-jer, way blema, pagarpar, giro, kalandrakas, ambot sa langaw pilay idad sa ok-ok, bugnawg simod, bagdok, gi-atay!, gi-ahak, gibangkong, tibak (tiguwang bakla), NPA (nawong puros agtang), tira pasagad, basin diay pilay pad sa ungoy, banat kay awaaw, mat-an pas pinya, ngitngit pas alkitran, tak-om pas tuway, malalim mo na!, sus!
25. Sigurado ko nga naa pa kay ikadugang ani: miembro ka sa GKK no? “gagmayng ki-at ki-at”, LKK (Looy Kaayo Ka), bayntchenge (.25), sewewen (.50), wesiwesi (P1), eskina lang noy, pamokong, bahala na'g ligsan basta in-shirt, ug ering-ering DUHA!
1. You feel insulted when a non-Bisdak ridicules someone by saying "Bisaya", but it's okay if another Bisdak uses it to another Bisdak, as in "ah, Bisayaa sab oy!"
2. You feel proud when Matud Nila is sung and you sing along with it bisan dili nimo memorize.
3. Hibal-an nimo kung unsa ang “habal-habal” bisan wala pa ka kasakay niani.
4. Common usages kung ga-tinagalog: the use of "kuwan" as interjection, ang superlative nga pirmi gamiton mao ang "masyado", i.e., maingay masyado, sobra masyado, bilisan mo masyado (read: paspasi lagi) adunay tendency nga pulihan lang ang "o" or "a" og "i", i.e., ang atop into atip, ang kan-on into kan-in, ang sud-an into sud-in ug ang utan into utin)
5. You know what "itlog mo 'noy orange" means.
6. You know that the karaang "bayle" aron mahimong modern gipulihan na og "disco" (discoral).
7. Aduna kay hibaw-an nga at least usa ka kanta ni Yoyoy Villame or Max Surban bisan sa tono lang.
8. You can use varied terms of endearment for friends and relatives like bay, parts, paparts, migo, parekoy, pareng, choy, higala, kid, gaw, gaweks, manoy, nong, inse, ditse, iyo, iya, palangga, pangga, gang.
9. You call someone "Inday" and/or "Dodong" as a term of affection and hate it when other non-Bisdaks use the term as if its a title given for a househelp.
10. You know what "maninghag" is?
11. You know Vino Kulafu and Fighter Wine...sometimes you even know their jingles!
12. Instead of Stork, you chose Snowbear or you buy Timbura when you mean Corniks.
13. You're familiar with the brand Loalde in clothing.
14. You crave for inun-unan, paklay, ginamay, halang-halang, kinilaw, ginamos, buwad, binignit,, sikwate paresan sa puto maya.
15. Esteban Escudero and Golyat are folk heroes.
16. “Handumanan sa Usa Ka Awit” is closer to your heart than “Maalaala Mo Kaya” TV show.
17. At ...pag-nagulat-nabigla ang mga Bisdak ang biglang sigaw ay "ay bilat" o kaya "ay otin sa kabayo"
18. SUTUKIL is as common as TAPSILOG; in fact you know that SUTUKIL came first.
19. Your common pulutan for tuba drinking is "TARGET" - asin nga targeton lang nimo sa imong tudlo.
20. You have at least once in your lifetime experienced "Ang Mysterio sa Paglawig sa Barko Padulong Manila", a phenomenon that when the boat is approaching Manila, everybody around you suddenly becomes Tagalog speaking nga adtong miaging adlaw lang pwerting Bisaya pa ninyo!
21. You whisper Bisaya to a fellow Bisdak in the midst of a Tagalog crowd ...and he replies loudly to you in Tagalog!
22. The first question you ask when you found out that someone is Bisdak, "taga-asa man diay ka?"
23. You usually use the warning phrase “Hala Ka”!
24. You know the meaning and proper usages of the following (irreverent) words/phrases: pesteng yawa, usapa na, pastilan, lat-inanag, butalo, way kurat, hastang, puslan man, buing, kuwangol, libod-suroy, ligas-paka, way kuha, ka-ubo, kolera, burikat, duha singko, balang, palag, wa ka kyapi?, ok pas olrayt, haybol, ang pahak!, jer-jer, way blema, pagarpar, giro, kalandrakas, ambot sa langaw pilay idad sa ok-ok, bugnawg simod, bagdok, gi-atay!, gi-ahak, gibangkong, tibak (tiguwang bakla), NPA (nawong puros agtang), tira pasagad, basin diay pilay pad sa ungoy, banat kay awaaw, mat-an pas pinya, ngitngit pas alkitran, tak-om pas tuway, malalim mo na!, sus!
25. Sigurado ko nga naa pa kay ikadugang ani: miembro ka sa GKK no? “gagmayng ki-at ki-at”, LKK (Looy Kaayo Ka), bayntchenge (.25), sewewen (.50), wesiwesi (P1), eskina lang noy, pamokong, bahala na'g ligsan basta in-shirt, ug ering-ering DUHA!
1 comments:
Alang Sa Kasayuran Sa Tanan,
Niabot sa akong panimoot nga kadaghanan sa mga dumodoong sa Cagayan de Oro, nagakinabuhi nga murag sila dili mga dayo. Ingon sa mga dumodoong, ang mga opesyal daw ang naggahin kanila ug tungod para magpuyo nga hapsay sa Cagayan de Oro. Akong ginalauman nga ang mga pulong nga gibuhian sa mga dayo, dili tinood, kay kung mao man, masuko gayud ako sa mga nidaog nga opisyal sa pag-atiman nila niining mga dumodoong. Tinood kaha ang ilang gipanayon? Kung dili man kini tinood, akong ginahangyo sa mga opisyal sa lugar nga pangitaon ug pahawaon kining mga tawhanan sa dakbayan sa Cagayan de Oro. Kung walay kalihokan nga mahitabo sukwahi sa mga dumodoong, kini nagpamatood lang nga ginapaburan sa mga taong naa sa posisyon ang ilang mga kalihukan.
Ang unang dumodoong nga gikan sa Amerika ginganlan ug Gordon B. Elletson. Si Gordon Elletson nag-angkon nga siya nagapang-abuso ug mga dalaga ug nag-angkon nga siya naay sakit sa paghunahuna. Dilikado kaayo kini nga tao sa mga nagapuyo sa Cagayan de Oro. Niaging tuig, si Gordon Elletson ang niatake sa isa ka batang lalaki nga ginganlan ug Xavier Madlangbayan sa outreach program sa US Embassy didto sa Pryce Plaza Hotel, cagayan de Oro. Tungod niini, gikasuhan si Gordo sa pag-abusar, apan kini wala makapungong sa iyang pag-gawas ug pag-uli, apil pa ang pagpakalat mahitungod sa iyang trabaho kadungan sa pagtawag sa lolo sa bata nga si Dr. Severino Madlangbayan ug unggoy nga gakaon ug saging. Gidimanda sa pamilya ni Madkangbayan ang dayo apan wala sila makapakita ug ebidensiya. Sa akong nahibaloan, nagapangita ang doktor ug paagi para maabrihan pag usab ang kaso. Wala pa nakuntinto si Gordon elletson, iyang gipakalat ang mga hulagway sa mga batang babae nga nakasuot lamang ug bra, uban pa ang mahitungod sa iyang pagkaligo kauban ang mga batang babae ug ginabayaran kini niya matag adlaw. Makalagot kaayo kini nga balita labi pa kay sa ginaingon ni Gordon nga gina-proteksiyonan siya ni Congressman Rufus Rodriguez gikan sa ikaduhang distrito sa Cagayan de Oro.
Ang ikaduha nga dumodoong gikan sa Bretanya nga ginganlan ug Michael Mountstephen. Iyang gihugawan ang maayong pangalan sa Cagayan de Oro. Ang dumodoong nanag-iya ug isa ka kasa nga ang pangita mao ang pagpamaligya sa mga batang babae sa Cagayan de Oro. Ang dautang dumodoong nabuhi sa iyang pag-abusar sa mga babae ug kini iyang giangkon sa mga pag-tipon tipon sa internet. Gawas sa pag-gamit sa mga batang babae para maka kuwarta, gigamit pud niya ang Department of Tourism sa Pilipinas para mabaligya ang ilang mga serbisyo sa www.spooks.com. Gisulatan namo ang direktor sa DOT 10 pimaagi sa e-mail nga nagkanayon mahitungod sa mao nga kasa nga dili rehistrado sa DOT 10 ug bisan kanus-a dili mahitabo nga marehistro kini. Apan, padayon gihapon sa pagpakalat si Michael Mountdtephen mahitungod sa iyang binuhatan. Ang nakadugang gubot pa niini ang pangsulti ni Michael nga ang mayor sa ciudad ug uban pang naa sa posisyon ang magkauban nga naga suporta kaniya sa Cagayan de Oro City.
Tinood kaha ang ginakanayon niiining mga dumodoong? Ang gahum ba nga gihatag sa katawhan para mahimutang sa maayo nga posisyon ang ubang pulitiko gigamit lang niya para suportahan ang pagpang-abuso sa mga batan-on, pagsuportan sa mga dautang tao gikan sa gawas sa nasud? Akong ginalaoman nga kini dili tinood ug mao man kini mahimong hamon sa mga naa sa lingkuranan nga mahatagan ug pagtagad. Pinaagi niini, maipakita sa katawhan nga ang mga sama anang butanga dili kinahanglan mahitabo sa ciudad. Kini isa lang ka panawagan ug hinaot nga mahatagan kini ug pagtagad sa labing madali nga panahon para atong makita ang hustisya.
Para sa dugang pang mga detalye mahitungod niining mga dumodoong, mahimo ninyong makita ang mga ebidensiya nga natigom sa http://sexpatswallofshame.blogspot.com/. Dinhi inyong masaksihan ang kadautan nga among gipangbutyag ug hinaot nga kini mahatagan ug pagtagad.
Matinud-Anon,
Steven
Post a Comment